الکتروموتور سه فاز

خرید الکتروموتور سه فاز

امروزه الکتروموتور‌ها یا دینام‌ها به یکی از مهم‌ترین تجهیزات برای مصارف صنعتی و خانگی تبدیل شده‌اند. این تجهیزات مانند هر محصول دیگری در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر یک از نمونه‌های آن، می‌توانند کاربرد و ویژگی‌های خاصی داشته باشند. الکتروموتور سه فاز را می‌توان به عنوان یکی از قوی‌ترین نمونه‌های این محصول معرفی کرد.

الکتروموتور سه فاز که آن را با نام دینام سه فاز نیز می شناسند، خود دارای ویژگی‌ها و کاربرد‌های متنوعی است. به همین علت می‌تواند نیاز صنایع مختلف به الکتروموتور را رفع نماید. با توجه به کاربرد گسترده این محصول ما تصمیم داریم در این مطلب، اطلاعات کاملی در مورد آن به شما ارائه دهیم.

الکتروموتور سه فاز چیست؟

همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، الکتروموتور‌های سه فاز یکی از مهم‌ترین نمونه‌های الکترو موتور به شمار ‌می‌روند. آن‌ها تجهیزاتی الکترومکانیکی هستند که می‌توانند انرژی الکتریکی را به مکانیکی تبدیل نمایند. ولتاژ ورودی این تجهیزات ۳۶۰ ولت است و برای راه‌اندازی آن به یک کنتور با قابلیت‌های سه فاز نیاز دارید.

الکتروموتور‌های سه فاز برخلاف نمونه‌های تک فاز، باید به برق سه فاز وصل شوند. این تجهیزات برای این که بتوانند نیروی مغناطیسی چرخانی که نیاز دارند را تأمین کنند، از اختلاف فاز موجود کمک می‌گیرند. تنوع بالا و همچنین گسترده بودن کاربرد‌های الکتروموتور‌های سه فاز نسبت به نمونه‌های تک فاز، آن‌ها را به یک محصول پرفروش تبدیل کرده است.

اجزا الکتروموتور‌های سه فاز

برای اینکه درک بهتری از الکتروموتور‌های سه فاز و نحوه کارکرد آن‌ها داشته باشید، لازم است ابتدا با اجزای تشکیل دهنده آن آشنا شوید. دینام‌های سه فاز از دو بخش اصلی استاتور و روتور تشکیل شده‌اند. هر یک از بخش‌ها کارکرد خاص خود را دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

استاتور الکتروموتور سه فاز

استاتور این نوع موتور‌ها تعداد زیادی شکاف دارد که این شکاف‌ها یک مدار سیم پیچ سه فاز را به وجود می‌آورند و ما می‌توانیم آن را به منبع سه فاز خود متصل نماییم. سیم پیچ سه فاز باید به گونه‌ای در شکاف‌ها ایجاد شود که با روشن شدن منبع سه فاز، میدان مغناطیسی مورد نیاز تأمین گردد.

استاتور یک الکتروموتور سه فاز از سه بخش اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:

• قاب استاتور

به بخش بیرونی موتور، قاب استاتور گفته می‌شود. وظیفه اصلی این قاب، محافظت از هسته و سیم پیچ استاتور است. قاب استاتور یک الکتروموتور سه فاز باید به گونه‌ای طراحی شود تا بتواند استحکام مکانیکی بخش‌های داخلی این تجهیزات را تأمین نماید.

قاب استاتور در بخش بیرونی خود پره‌هایی دارد که می‌توانند گرما را دفع کرده و موتور را خنک کنند. با توجه به کاربرد‌های مختلف الکتروموتور‌های سه فاز، قاب استاتور آن‌ها از مواد مختلفی نظیر آلیاژ‌های آلومینیوم یا فولاد ضد زنگ و غیره ساخته می‌شود.

• هسته استاتور

بخش دیگر استاتور، هسته آن است. وظیفه اصلی این بخش حمل شار مغناطیسی متناوب بوده که موجب از دست رفتن جریان گردابی خواهد شد. برای اینکه میزان از دست رفتن جریان گردابی کاهش یابد، هسته استاتور باید با استفاده از مهره‌های فولادی لایه‌بندی شود.

• سیم پیچ استاتور

بخش سوم استاتور، سیم پیچ است. شکاف‌های استاتور که درون هسته استاتور تعبیه شده‌اند، محل قرار گرفتن سیم پیچ هستند. اتصالات داخلی یک سیم پیچ به تعداد قطب‌های یک موتور بستگی دارد. این موضوع می‌تواند تعیین‌کننده سرعت موتور باشد. یعنی هر چقدر قطب‌های بیشتری داشته باشیم، سرعت کمتر و هر چقدر قطب‌ها کمتر باشند، سرعت بالاتر خواهد بود.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که قطب‌های موجود همیشه جفت هستند، بنابراین تعداد قطب‌های موجود همیشه یک عدد زوج خواهد بود. شکل ظاهری سیم پیچ استاتور به نوع کاربرد و راه‌اندازی الکتروموتور سه فاز بستگی دارد. این بخش به صورت مثلث و یا ستاره وصل خواهد شد.

• روتور الکتروموتور سه فاز

روتور الکتروموتور‌های سه فاز یک قسمت دور از موتور هستند. این بخش دارای یک هسته استوانه‌ای شکل با شکاف‌های موازی است که توانایی حمل هادی را دارد. منظور از هادی‌ها، میله‌هایی آلومینیومی یا مسی سنگین هستند که در هر شکاف‌ قرار دارند. جالب است بدانید شیار‌های موجود دقیقاً به موازات محور نیستند و به عبارتی مقداری کج هستند. این نوع طراحی می‌تواند موجب کاهش صدای زمزمه مغناطیسی شود و همچنین مانع از توقف موتور خواهد شد.

انواع الکتروموتور سه فاز

با توجه به کاربرد گسترده دینام سه فاز ، می‌توان انتظار داشت که این محصولات در انواع مختلفی تولید و عرضه ‌شوند. این تجهیزات را می‌توان از جنبه‌های مختلف دسته‌بندی کرد. ما در این بخش تصمیم داریم برخی از متداول‌ترین نمونه‌های الکتروموتور سه فاز را به شما معرفی کنیم. این نمونه‌ها عبارتند از:

• الکتروموتور‌های سه فاز القایی:

این نمونه از الکتروموتورهای سه فاز در دو نمونه سنکرون و آسنکرون تولید می‌شوند. این موتورها در دسته موتورهای جریان متناول AC قرار دارند. در موتورهای القایی سنکرون می‌توان ضریب قدرت را تنظیم کرد، اما باید در نظر داشت که سرعت همواره ثابت و غیرقابل تنظیم است. در صورتی که باردهی الکتروموتور سه فاز القایی سنکرون بیش از حد باشد، موتور متوقف خواهد شد. این نوع موتور برای مواردی که به دقت بالا نیاز است، کاربرد دارد.

در الکترو موتورهای آسنکرون سرعت روتور با سرعت استاتور متفاوت است. با توجه به ساختار ساده ی این موتور معمولا آن را در کاربردهای خانگی به کار می‌برند.

• الکتروموتور‌های سه فاز AC

الکتروموتورهای نوع AC را می‌توان به عنوان یکی از معمولی‌ترین انواع این محصولات معرفی کرد. در این مدل، انرژی الکتریکی با استفاده از جریان متناوب به انرژی جنبشی تبدیل می‌شود.

• الکتروموتور‌های سه فاز DC

در الکتروموتور سه فاز مدل DC، انرژی الکتریکی با استفاده از اثر متقابلی که میدان مغناطیسی و رساناها روی یکدیگر دارند، به انرژی مکانیکی تبدیل می‌شود. این تجهیزات دارای گشتاور قابل تنظیم هستند.

• الکتروموتور‌های سه فاز خطی

این نوع موتورها فاقد حالت دورانی هستند و حرکت آن‌ها با استفاده از یک نیروی خطی است.

• الکتروموتور‌های سه فاز یونیورسال

موتورهای یونیورسال به گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند هم با جریان ثابت و هم با جریان مستقیم کار کنند. طراحی خاص موتورهای سه فاز یونیورسال موجب شده تا جریان مکانیکی به وجود آمده، همواره ثابت باشد.

• الکتروموتور‌های سه فاز پله‌ای:

روتور به کار رفته در این مدل از الکتروموتورهای سه فاز، دندانه‌هایی به شکل چرخ دنده دارند که حرکت آن‌ها به صورت پله‌ای است. الکتروموتورهای سه فاز پله‌ای اغلب در صنعت رباتیک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

علاوه بر موارد فوق، ما می‌توانیم انواع الکتروموتور‌ سه فاز را بر اساس نوع روتور نیز دسته‌بندی کنیم. الکتروموتور‌های موجود بر اساس نوع روتور به شرح زیر هستند:

• الکتروموتور قفس سنجابی:

این نوع الکترو موتور همانطور که از نامش پیداست دارای روتوری به شکل قفسه سنجاب است. در الکتروموتورهای قفس سنجابی شیارها به صورت کج قرار می‌گیرند تا در زمان استفاده از دستگاه صدای کمتری تولید شود.

• الکتروموتور با روتور سیم پیچ شده:

الکتروموتور با روتور سیم پیچ شده. به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به جای میله، خود روتور سیم پیچی شده است. زمانی که استاتور در مسیر سیم پیچ قرار می‌گیرد، می‌تواند جریان الکتریکی را کنترل نماید.

مشخصات فنی الکتروموتور‌های سه فاز

برای اینکه بتوانید مشخصات فنی الکتروموتور موجود را درک کنید، می‌توانید از پلاک موتور کمک بگیرید. اطلاعاتی که روی پلاک موتور درج شده اند به شما کمک می‌کنند تا بتوانید بهترین نوع موتور سه فاز را برای کسب و کار خود تهیه نمایید. اطلاعاتی که روی پلاک موتور‌ها درج می‌شوند، می‌توانند شامل موارد زیر باشند.

V: این کلمه به معنی مقدار ولتاژ مجاز برای موتور است.

A: حرف A درج شده روی محصول به حداکثر جریان کار با این تجهیزات اشاره دارد. به طور کلی باید گفت که بهتر است میزان استفاده از این نوع الکتروموتور‌ها از مقدار A درج شده، کمتر باشد تا موتور طول عمر بیشتری داشته باشد.

HZ: یکی از رایج‌ترین مواردی است که می‌توان آن را در مشخصات فنی تجهیزات مختلف مشاهده کرد. هرتز علامت مربوط به فرکانس است. میزان فرکانس برق در کشور ما 50 بوده و در برخی کشور‌ها 60 است.

R.P.M: منظور از R. P. M تعداد دور موتور سه فاز در یک دقیقه است.

KM: میزان توان الکتروموتور‌های سه فاز را تعیین می‌کند.

IP: منظور از IP درجه حفاظت موتور در مقابل برخی آلودگی‌ها مانند گرد و غبار و غیره است.

NO: نشان دهنده شماره ساخت محصول است.

مزایای استفاده از الکتروموتور‌های سه فاز

مزایای مختلف استفاده از الکتروموتور سه فاز در مقایسه با الکتروموتور تک فاز آن را به یک محصول پرکاربرد برای صنایع مختلف تبدیل کرده است. از مهم‌ترین مزایای استفاده از این تجهیزات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• در لحظه استارت گشتاور بالا و در مقایسه با نمونه تک فاز خروجی بیشتری نیز دارد.
• دمای تولید شده توسط دستگاه کمتر است. در نتیجه استهلاک کمتری ایجاد شده و طول عمر دستگاه بیشتر می‌شود.
• این نوع الکتروموتور در مقایسه با نمونه‌های تک فاز به آمپر یا همان جریان الکتریکی کمتری نیاز دارد. همچنین افت ولتاژ آن نیز کمتر است.
• این تجهیزات جریان الکتریکی کمتری مصرف می‌کنند.
• با توجه به این که در ساخت آن‌ها پوشش فرکانسی بیشتری به کار رفته است، در هنگام کار صدا و لرزش کمتری ایجاد می‌شود.
• الکتروموتورهای سه فاز برخلاف الکتروموتور‌های تک فاز به خازن نیاز ندارند.
• از آنجایی که دمای خروجی این تجهیزات کمتر است، می‌توان بدون محدودیت زمانی و بدون توقف از آن‌ها استفاده کرد.
• این محصولات در مقایسه با الکتروموتور‌های تک فاز توان برابر داشته و ابعاد آن‌ها کوچکتر است.

کاربرد الکتروموتور سه فاز

همانگونه که قبل‌تر نیز ذکر کردیم، ویژگی‌ها و مزایای خاص الکتروموتور‌های سه فاز آن‌ها را به محصولی کاربردی برای صنایع مختلف تبدیل کرده است. از این الکتروموتور‌ها در ساخت تجهیزات زیر استفاده می‌شود.

• کمپرسور‌ها و پمپ‌ها
• ماشین آلات صنعتی
• سیستم‌های هواساز و تهویه
• حمل و نقل
• خودروسازی
• برخی لوازم خانگی

عوامل موثر بر قیمت الکتروموتور سه فاز

همانطور که می‌دانید عوامل مختلفی می‌توانند در تعیین قیمت یک محصول نقش داشته باشند. بر همین اساس نمی‌توان یک قیمت دقیق برای الکتروموتورهای سه فاز بیان کرد. از اصلی‌ترین عواملی که می‌توانند روی قیمت این تجهیزات تاثیر بگذارند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

برند محصول

همه ما می‌دانیم شرکت‌هایی که شهرت و اعتبار بالایی دارند، محصول خود را با قیمت بالاتری ارائه می‌دهند، چراکه آن‌ها برای تولید تجهیزات خود از باکیفیت‌ترین قطعات استفاده می‌کنند.

نوع محصول

یکی دیگر از اصلی‌ترین عواملی که می‌تواند در تعیین قیمت یک الکتروموتور سه فاز نقش داشته باشد، نوع محصول است. همانگونه که متوجه شدید دینام‌های سه فاز در انواع مختلفی تولید و عرضه می‌شوند، بنابراین می‌توان انتظار داشت که هر یک از آن‌ها، با قیمت متفاوتی در بازار به فروش برسند.

توان و دور

برای خرید الکتروموتورهای سه فاز، دقت به توان و دور موتور اهمیت زیادی دارد. چراکه هرچقدر توان یک موتور بیشتر باشد، قدرت بیشتری نیز دارد. این بدان معناست که طراحی آن پیچیده‌تر بوده و برای تولید آن هزینه بیشتری صرف شده است.

نوع بدنه موتور

برای تولید بدنه یا پوسته الکتروموتورها از مواد‌ مختلفی استفاده می‌شود. بدنه‌های چدنی در مقایسه با بدنه‌های آلومینیومی با توان یکسان، قیمت بالاتری دارند، زیرا این محصولات در برابر عوامل مختلف مقاومت بالاتری دارند.

قیمت الکتروموتور سه فاز

قیمت مدل‌های مختلف الکتروموتورهای سه فاز در جدول زیر بیان شده است.

جمع‌بندی

الکتروموتور سه فاز را می‌توان به عنوان یکی از محبوب‌ترین نمونه‌های الکتروموتور معرفی کرد. در مطالب فوق اشاره کردیم که این‌ تجهیزات در انواع مختلفی تولید و عرضه می‌شوند. این تنوع نمونه موجب شده تا تمامی صنایع بتوانند برای تولید محصولات خود از این نوع الکتروموتور‌ها استفاده کنند. ما در این مطلب سعی کردیم اطلاعات کاملی در مورد الکتروموتور یا دینام سه فاز در اختیار شما قرار دهیم. ‌امیدواریم این مطالب برای شما مفید بوده باشد.